Dişte tartar, ağız sağlığını olumsuz etkileyen sert ve mineralize olmuş bakteri plağı birikimidir. Dişleri çevreleyen ve diş eti ile diş yüzeyleri arasına yerleşen bakteri plağı, zamanla tükürükteki minerallerle birleşerek sertleşir ve tartar oluşumuna neden olur. Tartar, diş fırçalama ve diş ipi kullanımı ile kolayca temizlenemez ve profesyonel diş temizliği gerektirir. Bu makalede, dişte tartar oluşumunun nedenlerini ve önlenmesini açıklayacağım.
1. Bakteri Plağı Birikimi
Dişte tartarın temel nedeni, diş yüzeylerine ve diş etlerine yapışan bakteri plağı birikimidir. Ağız içindeki bakteriler, yiyecek artıkları ve şekerlerle birleşerek bakteri plağı oluştururlar. Bakteri plağı, dişlerin üzerine yapışarak diş etleri ile diş arasında bir çizgi oluşturur ve zamanla tükürükteki kalsiyum ve fosfat mineralleriyle birleşerek tartara dönüşür.
2. Düzensiz Diş Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı
Düzenli ve doğru diş fırçalama, diş eti sağlığı ve tartar oluşumunun önlenmesi için önemlidir. Ancak, düzensiz veya yetersiz diş fırçalama, bakteri plağı birikiminin artmasına ve tartar oluşumuna zemin hazırlar. Ayrıca, diş ipi kullanımının ihmal edilmesi de dişler arasındaki bakteri plağı birikimine neden olabilir.
3. Sigara ve Tütün Ürünleri
Sigara içmek ve tütün ürünleri kullanmak, tartar oluşumunu hızlandırır. Sigara içen kişilerde, diş etleri daha az kanlanır ve iyileşme süreçleri yavaşlar. Bu durum, diş etlerinin bakteri plağı birikimine karşı direncini azaltır ve tartar oluşumunu kolaylaştırır.
4. Beslenme Alışkanlıkları
Sağlıksız beslenme alışkanlıkları da tartar oluşumuna katkıda bulunabilir. Şekerli ve nişasta içeren yiyecekler, bakteri plağının oluşmasını ve diş yüzeylerine yapışmasını kolaylaştırır. Aynı zamanda, asitli içecekler de diş minesinin zayıflamasına ve tartar oluşumuna neden olabilir.
5. Genetik Yatkınlık
Bazı insanlar, diğerlerine göre daha fazla tartar oluşturma eğilimindedir. Genetik faktörler, dişlerin üzerine yapışan bakteri plağına karşı diş eti ve diş minesinin doğal direncini etkileyebilir. Bu nedenle, aynı diş fırçalama ve diş ipi kullanımına rağmen bazı kişilerde daha fazla tartar oluşabilir.
Tartar Oluşumunu Önleme Yöntemleri
Tartar oluşumunu önlemek için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz:
- Düzenli ve Doğru Diş Fırçalama: Günde en az iki kez dişlerinizi doğru bir diş fırçası ve flurollü diş macunuyla fırçalayın.
- Diş İpi Kullanımı: Dişler arasındaki boşlukları ve diş eti çizgisinin altındaki bölgeleri düzenli olarak diş ipiyle temizleyin.
- Profesyonel Diş Temizliği: Diş hekiminizin belirlediği periyotta düzenli olarak profesyonel diş temizliği yaptırın.
- Sağlıklı Beslenme: Dengeli ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinin. Şekerli ve asitli yiyecek ve içeceklerden uzak durun.
- Sigara ve Tütün Ürünlerinden Kaçının: Sigara içmek ve tütün ürünleri kullanmaktan kaçının veya bırakın.
- Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: Diş hekiminize düzenli kontroller için giderek diş etlerinizi izlettirin ve olası sorunları erken teşhis ettirin.
Sonuç
Dişte tartar, bakteri plağı birikiminin sertleşmesi sonucu oluşan ve diş eti sağlığını olumsuz etkileyen bir durumdur. Düzenli ve doğru diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları ile tartar oluşumunu önlemek mümkündür. Ayrıca, sigara ve tütün ürünleri kullanmaktan kaçınmak ve düzenli diş hekimi kontrolleri de diş eti sağlığının korunmasında önemlidir.
