Diş eti hastalıkları (periodontal hastalıklar), diş etlerini ve dişleri destekleyen kemikleri etkileyen enfeksiyonlar ve iltihaplanmalardır. Ağız sağlığı açısından oldukça ciddi sonuçlar doğurabilen bu hastalıklar, zamanında tedavi edilmediğinde diş kaybına kadar varan ciddi sorunlara yol açabilir. Diş eti hastalıklarının yaygın olmasına rağmen, düzenli ağız bakımı ve diş hekimi kontrolleri ile önlenebilir ve tedavi edilebilir. Bu makalede diş eti hastalıklarının nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri ele alınmaktadır.

1. Diş Eti Hastalıklarının Nedenleri

Diş eti hastalıklarının ana nedeni, dişlerin yüzeyinde biriken plak adı verilen yapışkan bakteri tabakasıdır. Yeterince temizlenmeyen dişlerde bu plak zamanla sertleşerek tartar (diş taşı) haline gelir. Tartarın temizlenmemesi durumunda diş eti iltihaplanmaları ve enfeksiyonlar baş gösterir. Diğer diş eti hastalığı nedenleri şunlardır:

• Kötü Ağız Hijyeni: Düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımı yapılmadığında diş etlerinde hastalıklar gelişir.
• Sigara ve Tütün Kullanımı: Sigara içmek, diş eti hastalıkları riskini artıran en önemli etkenlerden biridir.
• Genetik Faktörler: Aile geçmişinde diş eti hastalıkları olan bireylerde risk daha yüksektir.
• Hormonal Değişiklikler: Hamilelik, ergenlik ve menopoz gibi hormonal değişimler diş etlerini daha hassas hale getirir.
• Stres: Stres, bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudun enfeksiyonlara karşı direncini azaltır.
• Kronik Hastalıklar: Şeker hastalığı gibi kronik hastalıklar diş eti hastalıklarının gelişimini kolaylaştırabilir.

2. Diş Eti Hastalıklarının Belirtileri

Diş eti hastalıkları genellikle erken evrelerde çok belirgin semptomlar göstermese de ilerleyen aşamalarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Diş etlerinde kızarıklık, şişlik ve hassasiyet
• Diş fırçalarken veya diş ipi kullanırken kanama
• Diş etlerinin çekilmesi (diş köklerinin açığa çıkması)
• Ağızda sürekli kötü koku veya kötü tat
• Dişlerin sallanması veya aralarının açılması
• Çiğneme sırasında ağrı veya hassasiyet

Bu belirtilerden herhangi biri fark edildiğinde derhal bir diş hekimine başvurulmalıdır, çünkü erken müdahale ile hastalıkların ilerlemesi durdurulabilir.

3. Diş Eti Hastalıklarının Evreleri

Diş eti hastalıkları genellikle üç ana evrede incelenir:

• Gingivit (Diş Eti İltihabı): Diş eti hastalıklarının en erken evresidir. Plak birikimi sonucu diş etlerinde hafif iltihaplanma oluşur. Gingivit, diş etlerinin kızarmasına, şişmesine ve kanamasına neden olur. Ancak bu evrede hastalık genellikle geri döndürülebilir ve tedavi edilmezse ilerleyerek daha ciddi sorunlara yol açabilir.
• Periodontit: Tedavi edilmeyen gingivit, periodontit aşamasına ilerler. Bu evrede diş eti ile diş arasında cepler oluşur ve bu cepler enfekte olabilir. Enfeksiyon ilerledikçe dişleri destekleyen kemik dokusu zarar görmeye başlar.
• İleri Düzey Periodontit: Hastalığın en ileri evresidir. Kemik kaybı nedeniyle dişlerde sallanma ve diş kaybı meydana gelebilir. Dişlerin kurtarılması zorlaşır ve ciddi ağız sağlığı problemleri yaşanabilir.

4. Diş Eti Hastalıklarının Tedavi Yöntemleri

Diş eti hastalıklarının tedavisi, hastalığın evresine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Erken teşhis ve tedavi, diş kaybını önlemek için çok önemlidir. İşte yaygın tedavi yöntemleri:

a) Profesyonel Temizlik

Diş eti hastalıklarının erken evrelerinde (gingivit) yapılan profesyonel temizlik, plak ve tartar birikimini temizlemek için yeterli olabilir. Bu işlem sırasında diş hekimi, dişlerin ve diş etlerinin altındaki plakları ve tartarları temizler. Düzenli profesyonel temizlik, diş eti hastalıklarının önlenmesi açısından büyük önem taşır.

b) Kök Yüzeyi Düzleştirme ve Küretaj

Periodontit evresine ulaşmış hastalarda, kök yüzeyi düzleştirme ve küretaj işlemleri uygulanır. Bu işlemde dişlerin kök yüzeyindeki enfekte olmuş doku ve bakteriler temizlenir, diş etleri altındaki cepler derinlemesine temizlenir. Bu, iltihaplanmanın azalmasına ve diş etlerinin yeniden sağlıklı hale gelmesine yardımcı olur.

c) Antibiyotik Tedavisi

Bazı durumlarda diş eti enfeksiyonları ciddi boyutlara ulaşabilir ve enfeksiyonun kontrol altına alınabilmesi için antibiyotik tedavisine ihtiyaç duyulabilir. Antibiyotikler, ağız içi bakterilerin azalmasını sağlar ve enfeksiyonun yayılmasını durdurur.

d) Cerrahi Müdahale

İleri düzey periodontit vakalarında cerrahi müdahaleler gerekebilir. Bu operasyonlar arasında diş eti flep ameliyatı (diş eti ceplerinin derinlemesine temizlenmesi) ve kemik grefti (kaybedilen kemik dokusunun yerine konması) bulunur. Bu yöntemler, dişlerin destek yapılarının yeniden güçlendirilmesine yardımcı olabilir.

5. Diş Eti Hastalıklarından Korunma Yolları

Diş eti hastalıklarından korunmanın en etkili yolu düzenli ve doğru ağız bakımı yapmaktır. Diş eti hastalıklarının önlenmesine yardımcı olabilecek bazı ipuçları:

• Günde en az iki kez florürlü diş macunu ile dişlerinizi fırçalayın.
• Her gün diş ipi kullanarak diş aralarındaki plağı temizleyin.
• Dengeli beslenmeye özen gösterin ve aşırı şekerli yiyeceklerden kaçının.
• Sigara içiyorsanız bırakın; sigara diş eti hastalıklarının başlıca sebeplerindendir.
• Düzenli olarak diş hekiminizi ziyaret edin ve profesyonel temizlik yaptırın.

Sonuç

Diş eti hastalıkları, erken evrede teşhis edilip tedavi edilirse geri döndürülebilir ve kontrol altına alınabilir. Ancak, ihmal edilmesi durumunda diş kaybına ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Düzenli ağız bakımı, sağlıklı bir beslenme alışkanlığı ve diş hekimi kontrolleri ile diş eti hastalıklarından korunmak mümkündür. Unutmayın, sağlıklı diş etleri genel sağlığınızın bir yansımasıdır.